Inzicht in de verschillende slaapfases van de slaapcyclus? Verbeter jouw slaapritme!

Als je mazzel hebt, val je in slaap zodra je oor je kussen raakt en word je de volgende dag weer fris en fruitig wakker. Klinkt simpel, dat slapen. Toch gebeurt er van alles terwijl jij lekker ligt te pitten en is het ook nog eens belangrijk dat alles in de juiste volgorde gebeurt. We hebben het over de slaapfases en de slaapcyclus. In dit artikel lees je alles over een gezond slaappatroon en wat je kunt doen als je niet zo’n beste slaper bent.

• Inhoudsopgave

• 1. Slaapcyclus en fases van de slaap
• 2. Het slaap-waakritme
• 3. Verbeter je slaapcyclus met het juiste matras en bed
• 4. Persoonlijk advies nodig over jouw slaap?

Slaapcyclus en fases van de slaap

Eén slaapcyclus bestaat uit verschillende slaapfases. Volgens sommige slaapexperts zijn er vier slaapfases en volgens anderen zijn het er vijf. De eerst stap is de sluimerfase en daarna komt de lichte slaap. Als een-na-laatste heb je de diepe slaap en je slaapcyclus wordt afgerond met de REM-slaap. Tussen de lichte en diepe slaap zit nog een overgangsfase en die wordt niet overal benoemd. Vandaar dat er de ene keer wordt gesproken over vier slaapfases en de andere keer over vijf. Als je alle slaapfases hebt doorlopen, heb je een complete slaapcyclus afgerond. Tijd om wakker te worden? Nee hoor, liever niet. Voor een kwalitatief goede slaap moet je ongestoord een aantal slaapcycli doorlopen.

Inslaapfase – eerste fase

Je kunt het ook wel eens hebben als je ’s avonds op de bank hangt na een lange werkdag. Je ogen vallen dicht en het geluid van de televisie verdwijnt naar de achtergrond. Je zweeft een beetje tussen wakker zijn en slapen. Je hoort alles nog wel en als iemand iets tegen je zegt ben je, met enige moeite, ook nog wel in staat om erop te reageren. Dat is de inslaapfase. Elke slaapcyclus begint hiermee. De hersenactiviteit neemt af en jouw lichaam ontspant. Deze fase duurt één tot drie minuten en daarna bereik je fase twee van de slaapcyclus. Mocht inslapen bij jou niet zo makkelijk gaan, dan raden wij aan om het volgende artikel te lezen.

Lichte slaap – tweede fase

De tweede fase van je slaapcyclus is de lichte slaap. Je wordt niet meer zo snel wakker van geluiden uit je omgeving. Omdat de hersenactiviteit in deze fase nog iets verder afneemt, heb je wel het gevoel dat je mentaal ontspannen bent als je nu ergens wakker van wordt. Deze slaapfase duurt een half uur tot vijftig minuten en daarna kom je in de derde slaapfase van je slaapcyclus: de overgangsfase.

Overgangsfase naar diepe slaap – derde fase

De overgangsfase van lichte slaap naar diepe slaap duurt maar vijf minuten. Je ademhaling wordt regelmatig, je lichaam ontspant en je hartritme daalt.

Diepe slaap – vierde fase

En dan, zonder dat je het zelf in de gaten hebt, glijd je van de overgangsfase naar de diepe slaap. Je hartslag, ademhaling, hersenactiviteit en spierspanning zijn nu op het allerlaagste niveau. In deze slaapfase ben je bijna niet wakker te krijgen en als het toch gebeurt, ben je vaak even gedesoriënteerd als je wakker wordt.

Deze slaapfase is belangrijk voor je immuunsysteem. Tijdens de diepe slaap is je herstelvermogen het grootst en krijgen je hersenen de meeste rust. De diepe slaapfase duurt ongeveer twintig minuten en aan het begin van je nachtrust, duurt de diepe slaap langer dan later in je slaapcyclus. Sterker nog, helemaal aan het eind van je slaapcyclus heb je helemaal geen diepe slaap meer.

Wist je trouwens dat tijdens de diepe slaap het eiwit amyloïd wordt afgevoerd? Dat eiwit is volgens onderzoekers dé oorzaak van de ziekte van Alzheimer. Daar kan je dus maar beter vanaf zijn!

REM-slaap of droomslaap – vijfde fase

De vijfde slaapfase is echt wel een bijzondere: je gebruikt nu net zoveel energie als wanneer je wakker bent en je ogen bewegen onder je gesloten oogleden. In deze fase zit je echt in dromenland en daarom is de REM-slaap belangrijk om je emoties goed te kunnen verwerken.

Er wordt wel eens  gedacht dat je alleen tijdens de vijfde slaapfase droomt, maar dat is niet helemaal waar. Je kunt ook in andere slaapfases dromen, maar tijdens je REM-slaap zijn je dromen meestal levendiger en emotioneler. Die dromen zorgen ervoor dat de emotionele lading van een herinnering afneemt. Tenminste, als je deze fase rustig kunt doorlopen. Gebeurt dat niet, kan je emoties en herinneringen minder goed verwerken.

De duur van de REM-slaap varieert van vijf minuten tot wel drie kwartier. Meestal duurt de REM-slaap korter aan het begin van je slaapcyclus en wat langer naarmate de nacht vordert. Na de REM-slaap begint het hele riedeltje van slaapfases weer opnieuw, behalve de inslaapfase dan, als je in één ruk doorslaapt, heb je die alleen als je net in bed bent gekropen. Aan het eind van de slaap sla je de diepe slaap over en ga je van REM-slaap naar lichte slaap tot je weer wakker wordt van de wekker. Of van de vogeltjes. Of, in het beste geval, van je lief die je een kopje koffie komt brengen.

Het slaap-waakritme

Om goed in slaap te vallen, is je slaap-waakritme erg belangrijk. Dat is je 24-uurs ritme en bepaalt je slaappatroon: dus wanneer je in slaap valt en wanneer je wakker wordt. Hierbij speelt melatonine een belangrijke rol. Zodra het donker wordt, scheidt een klier in je hersenen melatonine af en daglicht remt de productie van melatonine. Externe factoren, zoals het bekende blauwe licht van jouw telefoon, kunnen de aanmaak van melatonine afremmen, terwijl je juist dat stofje keihard nodig hebt om in slaap te vallen. Ook stress, medicijnen of een onregelmatig leefpatroon, kunnen de aanmaak van melatonine verstoren, waardoor je moeite hebt met inslapen.

Verbeter je slaapcyclus met het juiste matras en bed

Als je jouw slaapcyclus wilt verbeteren is het belangrijk om in een koele, stille en donkere kamer te gaan slapen, niet meer op je telefoon te kijken vlak voor je gaat slapen en vooral niet te veel alcohol te drinken voor je naar bed gaat. Je valt misschien wel snel in slaap met zo’n ‘slaapmutsje’, maar alcohol heeft een negatief effect op je REM-slaap, waardoor je minder uitgerust wakker wordt. Ook als je die telefoon braaf beneden laat liggen en een heel relaxed en regelmatig leven leidt, kan je problemen hebben met inslapen door een te hard, te zacht of te warm matras, een kussen dat niet lekker ligt of een bedbodem die doorzakt tot de vloer als je erop gaat liggen. Tja, als je jouw lichaam zo martelt, is het te begrijpen dat je niet écht kunt ontspannen en je slaappatroon behoorlijk verstoord wordt. Val jij moeilijk in slaap en doet er van alles pijn als je wakker wordt? Dan zou het zomaar eens kunnen dat je matras of bedbodem z’n beste tijd heeft gehad.

Persoonlijk advies nodig over jouw slaap?

Als jouw slaappatroon wordt bemoeilijkt door een slecht matras of versleten bedbodem, loont het zeker de moeite om eens op zoek te gaan naar een bed en matras dat perfect past bij jouw lichaam. Laat je goed adviseren door een slaapexpert via onze chat en kies voor een matras met omruilgarantie. Op die manier loop je geen enkel risico op een miskoop en óók dat is bevorderlijk voor jouw nachtrust.

Bespaar 20%

Het matras.

• Nederlands product
• 100 nachten proefslapen
• Gratis verzending & retour
• 10 jaar garantie

Hoogte: 25 cm

Selecteer afmeting:

70x20080x20080x21090x20090x21090x220100x200120x200140x200160x200160x210180x200180x210200x200200x210

Oud matras mee retour

€499 €399

Direct bestellen

Meer weten over dit matras?

Geschreven door

Milan Roelofs

Mijn naam is Milan Roelofs, ik ben een van de twee oprichters van Morningstar Sleeps. Bij Morningstar hebben wij een missie en dat is zoveel mogelijk mensen voorzien van een goede nachtrust. Dit doen wij door het verkopen van het beste matras op de markt. Maar ook door mensen te voorzien van zoveel mogelijk informatie omtrent slapen en het geven van zoveel mogelijk tips en trics. Slapen heeft een ongekend belang en daarom nemen wij onze missie serieus.

Veelgestelde vragen